Wil je zelf een quiz organiseren voor je sportvereniging, schaakclub, culturele vereniging of een goed doel? Dan vind je hier enkele basisregels om van je organisatie een succes te maken. In een andere sectie van deze website vind je een quizhandleiding voor gevorderden. Deze handleiding lijst enkel de voornaamste raadgevingen op.

Motiveer je Achterban

Het voornaamste doel van het organiseren van een quiz voor je vereniging is tweeledig: iedereen een leuke avond bezorgen en daarbij winst genereren. Wil je dat de avond wat opbrengt, zal je je achterban moeten motiveren om je quiz te komen meespelen. Zorg dus dat al je medewerkers/helpers reclame maken bij vrienden, familie en collega's om het goede doel of je vereniging te komen steunen. Hou er rekening mee dat je de moeilijkheidsgraad van de quiz best afstemt op je aanwezige publiek, anders zal je deze ploegen het volgende jaar moeilijk opnieuw warm kunnen maken. Zorg dat je je achterban een leuke avond bezorgt!

De achterban kan je aanvullen met regelmatige quizploegen om een volle zaal te krijgen. Je doet dat door je quiz aan te kondigen op de quizkalender. Hou er rekening mee dat regelmatige quizploegen af en toe uitdagende vragen willen horen. Dat kan bijvoorbeeld door een halfweg een pittigere ronde in te lassen, in elke ronde minstens één wat moeilijkere vraag te stellen en op het einde van de quiz een superronde te gebruiken. Let dus op de moeilijkheidsgraad voor je achterban, maar maak het ook niet té gemakkelijk voor de regelmatige quizploegen. (dit is echter makkelijker gezegd dan gedaan) Indien je het alles zéér eenvoudig wil houden, adverteer je quiz dan niet op de kalender en maak enkel lokaal reclame. Idem als je van plan bent proevertjes en doe-rondes voor meer dan een paar punten te laten meetellen. Zulke spelelementen kunnen leuk zijn in besloten kring, maar ze worden zeer matig geapprecieerd door mensen die een echte quiz verwachten en daarvoor soms van ver komen aanrijden.

De Vragen

Er is slechts één regel heilig in quizland:

Vragen moeten éénduidig beantwoordbaar zijn.

Zorg dus voor duidelijkheid ivm wat je precies vraagt en voorzie je vraag van voldoende informatie om een éénduidig antwoord vast te leggen. Best weet je ook als opsteller waarom bepaalde alternatieve antwoorden fout zijn. Vermijd vragen waar men het verschil tussen twee mogelijke antwoorden slechts op basis van een pietluttig verschil (bijvoorbeeld een geboortejaar) kan weten. Probeer zoveel mogelijk in het begin van de vraag duidelijk te maken wat er gevraagd wordt: 'Deze acteur ...', 'Deze rivier .... ', 'Deze stijlfiguur...', al mag je daarin naar eigen smaak in variëren. Vermijd dat men een lange vraag moet uitzitten alvorens te weten wat er nu precies gevraagd wordt.

Do's

Zoals reeds gezegd, deze regel vult iedereen naar believen in. Zeker wat betreft de Do's lopen de meningen ver uiteen: sommigen willen pure kennisvragen, anderen spelen graag linkrondes, sommigen hebben liefst vragen met meerdere invalshoeken, anderen willen dan weer niet dat een vraag wordt weggetipt door een andere invalshoek. Om nog te zwijgen van voorkeur voor thema-rondes, puzzelrondes, filippinerondes, ... Belangrijke regel: ieder vogeltje zingt best zoals ie gebekt is. Probeer niet per sé linkrondes te maken als dat niet je ding is, probeer geen complexe systemen te verzinnen als je niet zeker bent dat de zaak sluitend is, etc... Concentreer je op de kwaliteit van de vragen en zorg dat dat alvast in orde is. Tip: Begin op tijd met vragen opstellen. Zo vermijd je dat te veel vragen uit de recente actualiteit komen en dat je je op haastwerk moet beroepen.

Don'ts

Over Don'ts is er iets meer consensus: Worden over het algemeen niet goed gesmaakt: té lange vragen, té korte vragen (slechts 1 zin), vragen naar jaartallen (getallen in het algemeen), gokvragen, multiple-choice-vragen, puzzelrondes in combinatie met gewone rondes (als organisator vooral te vermijden omwille van een drastische daling in drankverbruik gedurende zo'n lange puzzelronde!)

Voor ieder wat wils:  Quizzen trekken een zeer divers publiek aan. Zorg er dus voor dat er voor ieder wat wils in zit. Stel niet enkel vragen over je 'eigen' periode, maar probeer te variëren. Vraag desnoods input van je ouders, nonkels en tantes, kinderen, neefjes en nichtjes zodat je ook vragen uit hun leefwereld kan stellen. Je mag (moet zelfs) je eigen accenten leggen, maar maak het niet te eenzijdig en stel niet enkel vragen uit je eigen interessesfeer. Zorg voor variatie in de thema's en stel in elk thema zowel gemakkelijkere als moeilijkere vragen.

Praktisch: De Organisatie

Spring niet in het diepe

Speel eerst een aantal quizzen mee voor dat je je eerste quiz organiseert. Let goed op hoe alles georganiseerd is, hoeveel ploegen er zijn, hoeveel helpers, wat je goed en minder goed vindt. Let als presentator op het tempo van de quiz (geef wat overleg- en bedenktijd tussen vragen, kondig een volgende vraag met bv 'Vraag 2. Geschiedenis: ...', zodat iedereen de volledige vraag hoort). Let op de lengte van de vragen (wat is overbodig, wat is goed geformuleerd?).

Zorg voor voldoende helpende handen

Hoeveel helpers je juist nodig hebt is natuurlijk afhankelijk van het aantal deelnemende ploegen. Voor een quiz van een dertigtal ploegen is de volgende verdeling/bezetting voldoende: 1 voorlezer (-ster), 3 verbeteraars, 2-3 ophalers (verbeteraars kunnen meehelpen indien nodig), 3 personen achter de bar, een 5-tal garçons / diensters. Als je de drank niet zelf verzorgt, heb je die laatste 8 personen niet nodig en kan je het met 6 personen bolwerken. Per 10 extra ploegen voorzie je best nog 1 extra garçon en per extra 15 ploegen nog een uitdeler en verbeteraar. Zorg dat iedereen op tijd aanwezig is. Bij het begin van de quiz wil elke ploeg een eerste rondje drank: je verspilt dan best geen tijd meer aan het moeten uitleggen hoe alles in zijn werk gaat.

Ken je zaal en installatie Zorg ervoor dat de zaal de avond zelf geen geheimen meer heeft. Doe op voorhand een inschatting van het aantal tafels die je kan zetten. Test, indien mogelijk, de geluidsinstallatie op voorhand en heb iemand bij de hand die iets van zulke installaties kent. Als de geluidsinstallatie niet voldoet kan je er één huren: voor één avond kost dat ongeveer 75 Euro. Indien onzeker, kies je best voor een zaal waar al vaker quizzen zijn georganiseerd en neem je alles op voorhand eens door met de zaalverantwoordelijke. Zorg voor extra batterijen voor de draadloze microfoon! (of gebruik er liever nog eentje met kabel).

Let op je Budget

Voor een zaal voor een 30-tal ploegen is een redelijke prijs iets van een 75-100 Euro als je de drank uitbesteedt. Als je zelf de drank mag en wil verzorgen is de prijs iets tussen 150-225 Euro (voor verenigingen kan dit soms veel goedkoper via gemeentesteun). Dat budget moet uiteraard gecompenseerd worden door inschrijvingsgelden (typisch 15 euro / ploeg van 5 personen) en eventueel de drankverkoop. Je prijzentafel kan je stofferen door een rondvraag, sponsoring en vooral door te letten op koopjes gedurende het hele jaar.

Check je Papierhandel

Bij een quiz komt best wel wat papierwerk kijken. Voor een quiz van 30 ploegen spreek je met antwoordbladen, fotobladen, scorebladen en reglement al gauw over 500+ uit te printen bladen. Hou er rekening mee dat dit uitprinten wel wat tijd vergt en het sorteren ook, dus doe dit niet op het allerlaatste nippertje. Probeer je antwoordbladen op volgorde af te (laten) drukken zodat je zelf geen bundels moet zitten maken op de dag van de quiz. Denk ook aan ingevulde antwoordbladen voor je jury (maar laat die niet rondslingeren!).

De Jury

Potentieel het lastigste onderdeel van je quizorganisatie, zeker indien je hierin weinig ervaring hebt. Als jury is het de bedoeling kennis te belonen. Overdreven streng verbeteren is bij quizzen niet aan de orde: quizzen is geen spellingtest. De basisregel luidt dat het antwoord fonetisch juist moet zijn, al reken je één klank mis best ook goed. Bij antwoorden die uit een andere taal stammen kan je nog iets coulanter zijn. Strenger kan je dan weer zijn als men met het foutieve antwoord een ander antwoord kan bedoelen (klassieker in dit genre: Monet vs Manet).

De jury heeft niet altijd gelijk.

De jury heeft echter wel altijd het laatste woord. Het is daarom van belang dat de juryvoorzitter iemand is die streng maar rechtvaardig oordeelt in geval van twijfel, en te allen tijde rustig blijft (quizzers durven al eens met veel vuur naar de jurytafel toestappen). Indien enigszins mogelijk, probeer dan iemand in je team te hebben die beschikt over een smartphone zodat je op de avond desnoods iets kan opzoeken op internet.